Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι ένα λεπτό στρώμα νευρικού ιστού, που καλύπτει το πίσω μέρος του οφθαλμού. Είναι υπεύθυνος για τη μετατροπή της οπτικής εικόνας σε “ηλεκτρικό” σήμα, το οποίο στη συνέχεια θα επεξεργαστεί ο εγκέφαλος και θα το μετατρέψει ξανά σε εικόνα.
Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς συνήθως προκαλείται σε οφθαλμούς που υπάρχει μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ του υαλοειδούς (στερεά ουσία σαν ζελέ που γεμίζει όλο το εσωτερικό του ματιού) και του αμφιβληστροειδούς. Στις περιπτώσεις αυτές, μια οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς, η οποία εμφανίζεται συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών και αφορά το σταδιακό διαχωρισμό του υαλοειδούς σώματος από τον αμφιβληστροειδή, μπορεί να προκαλέσει έλξεις στον αμφιβληστροειδή. Εάν ο αμφιβληστροειδής είναι ευαίσθητος σε αυτό το σημείο, οι έλξεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία ρωγμής, μέσα από την οποία ενδέχεται να περάσουν τα ενδοφθάλμια υγρά και να προκαλέσουν αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.
Ρωγμή & αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς
Έχω αποκόλληση του Αμφιβληστροειδούς: «Τι μέλλει γεννέσθαι;;»
Η διάγνωση της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς τίθεται πάντα από οφθαλμίατρο, αφού προηγουμένως μπουν σταγόνες που προκαλούν διαστολή της κόρης. Τα πρώιμα συμπτώματα του ασθενούς είναι λάμψεις (αστραπές, αστράκια), μυωψίες (μυγάκια, αράχνες) και έκπτωση της όρασης με μορφή κουρτίνας που ξεκινάει από το περιφερικό οπτικό πεδίο του ασθενούς και προχωρά προς το κεντρικό οπτικό πεδίο και καταλήγει να καλύψει όλη την όραση του ματιού.
Η αιτία της αποκόλλησης είναι οι ρωγμές του αμφιβληστροειδούς, που αν διαγνωσθούν έγκαιρα μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξη της αποκόλλησης με μια περιχαράκωση τους, που γίνεται με laser φωτοπηξία. Εάν όμως δεν διαγνωσθεί έγκαιρα ή η φωτοπηξία με laser δεν είναι αρκετή να συγκρατήσει τον αμφιβληστροειδή, τότε αυτή επεκτείνεται έως ότου αποκολληθεί ολόκληρος ο αμφιβληστροειδής.
Σε περιορισμένης και μικρής εκτάσεως αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, η χειρουργική τεχνική που εφαρμόζεται είναι η πίεση του βολβού του ματιού εξωτερικώς (μόνιμη σκληρική πίεση) με ¨μοσχεύματα¨ συμπαγούς σιλικόνης ή σπόγγου σιλικόνης, τα οποία ράβονται στην εξωτερική επιφάνεια του βολβού με απώτερο σκοπό, την μόνιμη προσέγγιση και επανακόλληση του σκληρικού τοιχώματος με τον αμφιβληστροειδή. Για την συγκόλληση της ρωγμής του αμφιβληστροειδούς εφαρμόζεται κρυοπηξία ή laser φωτοπηξία.
Αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς
Εάν η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι εκτεταμένη, τότε η τεχνική που εφαρμόζεται είναι η υαλοειδεκτομή. Με αυτή την τεχνική που ουσιαστικά είναι η πρώτη ¨λαπαροσκοπική¨ τεχνική που έχει εφαρμοστεί στον ανθρώπινο οργανισμό, διανοίγονται από την περιφέρεια του βολβού τρεις μικρές οπές. Από τις οπές αυτές, εισέρχονται μικροεργαλεία με τα οποία αφαιρείται το υαλοειδές σώμα του οφθαλμού επανατοποθετείται ο αμφιβληστροειδής στην θέση του και εφαρμόζεται κρυοπηξία ή ενδο-laser φωτοπηξία για την συγκόλληση των χειλέων της αμφιβληστροειδικής ρωγμής. Στο τέλος της επέμβασης, η οφθαλμική κοιλότητα πληρούται με ένα ειδικό αέριο το οποίο θα διατηρήσει τον αμφιβληστροειδή στην θέση του για τουλάχιστον 15 ημέρες. Ουσιαστικά, η δράση του αερίου είναι η ίδια με τον γύψο που τοποθετεί ο ορθοπεδικός στα κατάγματα, δηλαδή κρατά σταθερά στη θέση του τον αμφιβληστροειδή για να κολλήσει όπως ο γύψος το οστό.
Το αέριο αυτό σταδιακά θα απορροφηθεί από τον οφθαλμό και θα αντικατασταθεί με τον φυσιολογικό ορό του ασθενούς.
Σε παραμελημένες ή δύσκολες αποκολλήσεις στο τέλος της εγχείρησης αντί του αερίου, το μάτι συμπληρώνεται με έλαιο υγρής σιλικόνης. Η σιλικόνη έχει τον ίδιο ρόλο όπως και το αέριο μόνο που δεν απορροφάται και πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά όταν κρίνει ο χειρουργός. Το πλεονέκτημα της σιλικόνης είναι ότι προσφέρει σταθερότητα για μακρύ χρονικό διάστημα.
Στατιστικά παγκοσμίως, η χειρουργική αποκατάσταση της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς φτάνει άνω του 90% με μία εγχείρηση, εάν χειρουργηθεί σε πρώιμα στάδια ενώ οι προχωρημένες και παραμελημένες αποκολλήσεις έχουν χαμηλότερο ποσοστό επιτυχίας της τάξεως 70-80% με μία ή περισσότερες επεμβάσεις.
Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς έχει αποβάλλει τα τελευταία χρόνια την κακή της φήμη που την είχε κάνει υπεύθυνη για απώλεια της όρασης και ίσως και του ματιού, λόγω των νέων βελτιωμένων χειρουργικών τεχνικών.
Ακρογωνιαίος λίθος της επιτυχίας, αποτελεί η έγκαιρη πρόγνωση και χειρουργική αντιμετώπιση της.
Ποια είναι τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής ?
Τα συμπτώματα της αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς μπορεί να είναι:
- Αστραπές και λάμψεις
- Μαύρα στίγματα (μυγάκια)
- Απώλεια του περιφερικού οπτικού πεδίου (σκιά), την οποία ο ασθενής συχνά δεν αντιλαμβάνεται έως ότου επηρεαστεί η κεντρική όραση.
Φυσιολογικός βυθός
Βυθός με αποκόλληση αμφιβληστροειδούς