Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μεταβολική ασθένεια, η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη.
Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2006 οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη παγκοσμίως ξεπερνούσαν τα 170 εκατομμύρια, αριθμός που αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030, καθώς η συχνότητα της νόσου αυξάνει ραγδαία. Εκτιμάται ότι στην Ελλάδα το 5.9% του γενικού πληθυσμού πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη. Ο σακχαρώδης διαβήτης έχει χρόνια πορεία και μπορεί να προκαλέσει μία σειρά σοβαρών επιπλοκών στους ενήλικες αλλά και στα παιδιά, όπως καρδιαγγειακή νόσο, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, βλάβες των νεύρων αλλά και προβλήματα στα μάτια.
Πώς ο διαβήτης επηρεάζει την όρασή μας;
Οι ασθενείς με διαβήτη έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα στα μάτια, όπως καταρράκτη ή γλαύκωμα. Όμως, η κύρια απειλή της όρασης από το διαβήτη είναι η προσβολή του αμφιβληστροειδούς. Η πάθηση αυτή είναι γνωστή ως διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και εμφανίζεται στην πλειοψηφία των ασθενών μετά από 10-15 περίπου χρόνια της νόσου.
Φυσιολογικός Βυθός
Βυθός με διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια
Αιμοραγία σε Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια
Η πιο πρόωρη φάση της ασθένειας είναι γνωστή ως διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια υποστρώματος. Σε αυτή τη φάση, οι αρτηρίες στον αμφιβληστροειδή αποδυναμώνονται και διαρρέουν, δημιουργώντας μικρές αιμορραγίες. Τα αγγεία, που διαρρέουν, οδηγούν συχνά στη διόγκωση ή το οίδημα στον αμφιβληστροειδή και τη μείωση της όρασης.
Η επόμενη φάση της ασθένειας είναι γνωστή ως παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Σε αυτή τη φάση, τα προβλήματα στο κυκλοφορικό σύστημα του αμφιβληστροειδούς αναγκάζουν ορισμένες περιοχές του να γίνουν οξυγόνο-στερημένες ή ισχαιμικές. Νέα, εύθραυστα αγγεία αναπτύσσονται, στην προσπάθεια του κυκλοφορικού συστήματος να διατηρήσει τα επίπεδα οξυγόνου επαρκή μέσα στον αμφιβληστροειδή (νεοαγγείωση). Δυστυχώς, τα λεπτά αυτά αγγεία αιμορραγούν εύκολα και το αίμα μπορεί να διαρρεύσει στον αμφιβληστροειδή και το υαλοειδές, προκαλώντας θάμβος, μυωψίες και μειωμένη όραση. Στις πιο προχωρημένες φάσεις της ασθένειας, η συνεχής, μη φυσιολογική αύξηση των νεοαγγείων, καθώς και ένας ουλοποιητικός ιστός μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα, όπως η ελκτική αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς και το γλαύκωμα.
Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια
Η Θεραπεία της Διαβητικής Αμφιβληστροειδοπάθειας
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια θεραπεύεται με διάφορους τρόπους, ανάλογα με το στάδιο της ασθένειας και του προβλήματος που υπάρχει. Ο ασθενής θα πραγματοποιήσει μια σειρά από εξετάσεις, προκειμένου να διαπιστωθεί η πρόοδος της ασθένειας, οι οποίες περιλαμβάνουν τη φλουροαγγειογραφία, τη φωτογραφία του αμφιβληστροειδούς, την οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) και τον έλεγχο του βυθού με υπέρηχο (όταν απαιτείται).
Laser σε Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια
Η παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία με ArgonLaser είναι συνήθως η θεραπεία που επιλέγεται για τα αρχικά στάδια της νόσου. Με αυτή τη θεραπεία ο χειρουργός-οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί το laser για να καταστρέψει το στερημένο από οξυγόνο αμφιβληστροειδικό ιστό γύρω από την κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδή. Η συγκεκριμένη αντιμετώπιση δημιουργεί τυφλά σημεία στην περιφερειακή όραση, αλλά αποτρέπει τη συνεχή αύξηση των εύθραυστων νεοαγγείων και σφραγίζει τα αγγεία που εμφανίζουν διαρροές. Στόχος της θεραπείας είναι να ανασταλεί η εξέλιξη της ασθένειας.
Η υαλοειδεκτομή είναι μία χειρουργική επέμβαση, που εφαρμόζεται συνήθως στους διαβητικούς ασθενείς που πάσχουν από υαλοειδική αιμορραγία (υαλοειδές είναι η διαφανής ουσία, σαν ζελέ, που γεμίζει την εσωτερική κοιλότητα του ματιού). Κατά τη διάρκεια της υαλοειδεκτομής, ο χειρουργός-οφθαλμίατρος αφαιρεί προσεκτικά το αίμα και το υαλοειδές από το εσωτερικό του ματιού και το αντικαθιστά με φυσιολογικό ορό. Συγχρόνως, ο χειρουργός μπορεί, με πολύ λεπτά εργαλεία, να διαχωρίσει και να κόψει τις περιοχές του υαλοειδούς, που είναι πολύ σφιχτά κολλημένες στον αμφιβληστροειδή και δημιουργούν έλξη σε αυτόν (οι έλξεις αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν νέες αιμορραγίες ή ρωγμές στον αμφιβληστροειδή, καθώς και αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς).
Οι ασθενείς με διαβήτη διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο δημιουργίας αμφιβληστροειδικών ρωγμών και αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς. Οι ρωγμές σφραγίζονται συχνά, κατά τη χειρουργική επέμβαση, με laser, ενώ η αποκόλληση απαιτεί χειρουργική επέμβαση για να προσκολληθεί ξανά ο αμφιβληστροειδής στην αρχική του θέση, στο πίσω μέρος του ματιού.