Ο χώρος μεταξύ του κρυσταλλικού φακού του ματιού και του αμφιβληστροειδή είναι γεμάτος με ένα διαφανές πυκνό υλικό που λέγεται υαλοειδές.
Σε ένα νεογέννητο το υαλοειδές είναι συμπαγές και σφριγηλό σαν ζελέ και είναι σταθερά συνδεμένο με τον αμφιβληστροειδή. Με την ηλικία όμως, το υαλοειδές χαλαρώνει, ρευστοποιείται και μπορεί να ξεκολλήσει από το πίσω μέρος του ματιού. Αυτό καλείται οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς. Είναι πολύ συχνή και συνήθως αβλαβής κατάσταση.
Καθώς το υαλοειδές έλκεται για να ξεκολλήσει από τον αμφιβληστροειδή, συνοδεύεται συχνά από ελαφριές λάμψεις ή και μυωψίες (μυγάκια).
Τα μυγάκια προκαλούνται από τα μικροσκοπικά κομμάτια των υαλοειδικών πυκνωμάτων ή των κυττάρων που ‘κολυμπούν’ στην υαλοειδική κοιλότητα και δημιουργούν σκιές στον αμφιβληστροειδή.
Οι λάμψεις εμφανίζονται όταν οι υαλοειδικές έλξεις δρουν επάνω στον ευαίσθητο αμφιβληστροειδή.
Υπάρχουν όμως και άλλες σοβαρότερες αιτίες λάμψεων και μυωψιών. Οι αμφιβληστροειδικές ρωγμές, η αμφιβληστροειδική αποκόλληση, η φλεγμονή, η αιμορραγία, ή ένα τραύμα, όπως ένα χτύπημα στο κεφάλι, μπορούν επίσης να προκαλέσουν τα μυγάκια και τις λάμψεις.
(Έχετε δει αστεράκια μετά από ένα χτύπημα στο κεφάλι σας;)
Περιστασιακά, οι λάμψεις του φωτός προκαλούνται και από τα νευρολογικά προβλήματα όπως ένας πονοκέφαλος και μια ημικρανία. Με την ημικρανία, οι λάμψεις του φωτός παρουσιάζονται και στα δύο μάτια και διαρκούν συνήθως 20-30 λεπτά προτού να αρχίσει ο πονοκέφαλος.
Σημεία και Συμπτώματα
- Μαύρα στίγματα ή “κλωστές αραχνών” φαίνονται να επιπλέουν στο οπτικό μας πεδίο μόνα τους ή όλα μαζί.
- Στίγματα που κινούνται ή παραμένουν σταθερά σε μια θέση.
- Λάμψεις που τρεμοπαίζουν ή αναβοσβήνουν και γίνονται πιο εμφανείς όταν το βλέμμα μας είναι προσηλωμένο σε ένα φωτεινό σημείο, όπως είναι για παράδειγμα ο γαλάζιος ουρανός.
Συμπτώματα που μπορούν να δείξουν ένα σοβαρότερο πρόβλημα
- Ξαφνική μείωση της όρασης μαζί με τις λάμψεις και τα μυγάκια
- Πέπλο ή κουρτίνα που εμποδίζουν μέρος ή όλη την όραση
- Ξαφνική αύξηση του αριθμού των μυωψιών (Μυγάκια)
Έλεγχος και Διάγνωση
Επισκεφθείτε τον οφθαλμίατρό σας όταν διαπιστώσετε αιφνίδια εμφάνιση, μυωψιών, φωταψιών ή ενός πέπλου ή μιας κουρτίνας που εμποδίζει την όρασή σας ή οποιασδήποτε αλλαγή. Ο γιατρός θα διαστείλει τις κόρες των ματιών σας με σταγόνες και θα εξετάσει το υαλοειδές και τον αμφιβληστροειδή μέσα στο μάτι με ένα οφθαλμοσκόπιο.
Θεραπεία για τις Μυωψίες και Φωταψίες
Λόγω του κινδύνου επιπλοκών, η χειρουργική επέμβαση σπάνια ενδείκνυται για την αποκόλληση του υαλοειδούς εκτός εάν τα μυγάκια κρύβουν ή εμποδίζουν έντονα την όραση.
Επίσης όταν το επάγγελμα του ασθενή είναι τέτοιο (επαγγελματίας οδηγός κτλ) που απαιτεί πολύ καλή όραση τότε επίσης συζητείται το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η χειρουργική αφαίρεση του υαλοειδούς (υαλοειδεκτομή) μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τον ασθενή.
Ιδιαίτερα τώρα με την νέου τύπου 25 Gauge υαλοειδεκτομή όπου τα εργαλεία είναι πάρα πολύ λεπτά και η επέμβαση πολύ ατραυματική η ένδειξη για επέμβαση είναι λίγο μεγαλύτερη.
Παρ’ όλα αυτά η χειρουργική αντιμετώπιση απαιτείται τελικώς μάλλον σπάνια δεδομένου ότι τα μυγάκια γίνονται σημαντικά λιγότερο ενοχλητικά με την πάροδο των εβδομάδων ή και μηνών καθώς καθιζάνουν κάτω από τη μέση γραμμή του οπτικού άξονα. Εντούτοις, η υαλοειδεκτομή μπορεί να υποδειχθεί σε μια μικρή ομάδα ασθενών με έντονα συμπτώματα, εφ’ όσον γίνει μια αντικειμενική αξιολόγηση της οπτικής δυσλειτουργίας του ασθενή από τα μυγάκια.
Εάν οι λάμψεις και οι μυωψίες συσχετίζονται με ένα άλλο πρόβλημα εκτός της οπίσθιας αποκόλλησης του υαλοειδούς τότε, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να αποτελεί και την κατάλληλη θεραπεία.
Έλεγχος της όρασης από τον ίδιο τον ασθενή.
Είναι σημαντικό να αξιολογείται περιοδικά η όραση κάθε ματιού. Πολλά προβλήματα μπορούν να ανιχνευθούν νωρίς απλά συγκρίνοντας την όραση των ματιών.
Για να εξετάσετε την όραση σας:
- Καλύψτε το ένα μάτι και εστιάστε σε ένα σημείο κατ’ ευθείαν μπροστά.
- Σημειώστε την ποιότητα της κεντρικής και περιφερικής όρασής σας, σημειώνοντας οποιαδήποτε αλλαγή
- Ψάξτε οποιεσδήποτε παρεμποδίσεις, πέπλα ή κουρτίνες στην περιφερική όρασή σας
- Ψάξτε για μυγάκια ή για λάμψεις
- Σημειώστε τη διάρκεια και την ένταση των συμπτωμάτων
- Καλύψτε το άλλο μάτι και επαναλάβετε.
Αναφέρετε οποιαδήποτε νέα συμπτώματα ή αλλαγές της όρασης σας στον οφθαλμίατρο σας.
Σχετικές χειρουργικές επεμβάσεις για τις Μυωψίες και Φωταψίες:
υαλοειδεκτομή (Βιτρεκτομή)
